Hicri takvim baz alındığında Muharrem ayının 10. gününde pişirilen ve komşulara ya da yakındaki diğer insanlara dağıtılan aşure pek çok farklı bakliyat ve yemişin birleşimi ile yapılmaktadır. Farklı topluluklara göre içerisine konulan malzemelerin değişmesinin yanı sıra tarihi ve yapılış amacı da değişmektedir. Geleneksel açıdan en az 7 malzeme ile yapılması gerektiği söylenilen bu tatlı, kimi geleneklerde 10 ya da 12 malzeme kullanılarak da yapılmaktadır. Yapımında temel olarak fasulye, toz şeker, su, pirinç, nohut ve buğdayın kullanıldığı bu tatlıyı süslemek için susam, nar, tarçın, çam fıstığı, ceviz ya da badem kullanılmaktadır. Türk mutfak geleneklerinde bulunmasının yanı sıra Yahudi ve Hristiyan kültürlerinin de bir parçasıdır.
Yapımında taze ve organik ürünlerin kullanılmasını gerektiren bu tatlı, bu sayede daha lezzetli olmaktadır. Aynı zamanda bu tatlının tadının, renginin ve kıvamının iyi bir şekilde olabilmesi için birkaç tane püf nokta vardır. Bu püf noktalara dikkat edilmesi ve taze ürünlerin kullanılması sayesinde ise lezzetli bir yiyecek ortaya çıkacaktır. Böylelikle sizler detadının damağınızda kalacağı bir tatlı yapmış olacaksınız.
Aşure İçin Gerekli Malzemeler
Aşağıda verilen tarifin yapılması durumunda 10 kase çıkacaktır. Eğer daha çok olsun istiyorsanız çay bardağının yerine ölçüler için su bardağını tercih edebilirsiniz. Diğer malzemeleri ise istediğiniz kase sayısına göre ayarlayarak arttırabilirsiniz. Eğer 20 bardak su kullanımı sonucunda aşurenin sulu bir kıvamda olacağını düşünüyorsanız, suyun miktarını kıvama göre ayarlayabilirsiniz.
- Buğday (2 çay bardağı)
- Kuru fasulye (1 çay bardağı)
- Nohut (1 kahve fincanı)
- Ortadan ikiye ayrılmış kuru kayısı (4-5 adet)
- Ortadan ikiye ayrılmış kuru incir (4-5 adet)
- Şeker (2,5 su bardağı)
- Kabuk tarçın (1 adet)
- Su (20 bardak)
- Karanfil (3-4 adet)
- Dilimlenmiş badem
- Kuş üzümü
- Nar
İsteğe bağlı olarak, aşağıda bulunan malzemeler de kullanılabilir.
- Bulgur (Yarım kahve fincanı)
- Pirinç (1 çay bardağı)
- Dolmalık fıstık (1 çorba kaşığı)
- Konserve ya da haşlanmış mısır (1 kahve fincanı)
- Fındık (1 avuç)
- Ceviz (5-6 adet)
- Sapı ayıklanmış kuru üzüm (2 çorba kaşığı)
- Küp şeklinde elma (1 adet)
- Hindistan cevizi (Yarım çay kaşığı)
- Portakal kabuğu rendesi (1 tatlı kaşığı)
- Limon kabuğu rendesi (Yarım çay kaşığı)
Aşure Yapımının Tarifi
- Tarifi uygulamaya başlamadan önce, ilk olarak kuru fasulye, buğday ve nohut bir gece öncesinden ayrı kaplarda ıslatılmalıdır. Bu aşamada kuru fasulye ve nohutun ıslatıldığı kapların içerisine 1 tatlı kaşığı tuz eklenmelidir.
- Malzemeleri pişirmeden 4 ya da 5 saat öncesinde ise kuru incir, kuru üzüm, kuru kayısı, bulgur ve pirinç ayrı kaplarda olacak şekilde ıslatılmalıdır.
- Ardından bir gece öncesinde ıslatılan nohut, kuru fasulye ve buğday ayrı ayrı haşlanmalıdır. Aynı şekilde kuru meyveler, bulgur ve pirinç de 10 dakika kadar haşlanmalıdır. Bu aşamalardan sonra ise aşure yapımına geçebilirsiniz.
- İlk olarak büyük boy bir tencere seçilmelidir.
- Ardından tencerenin içerisine buğday ile 20 su bardağı su eklenmelidir. Eğer su konusunda tereddüt ederseniz ilk önce az bir miktarda su koyarak daha sonrasında kıvamına göre ekleyebilirsiniz.
- Sonrasında kuru fasulyeyi ekleyerek bir taşım kaynatmalısınız.
- Aynı şekilde nohutları da ekleyerek bir taşım kaynatmalısınız.
- Ardından pirinçleri de koyarak bir taşım daha kaynatmalısınız.
- Sonra ise şekeri eklemelisiniz.
- Sırada kuru meyveler var. İlk önce kuru kayısı, kaynadıktan sonra kuru incir ekleyip kaynatmalısınız.
- Kuru üzümleri de ekleyip kaynattıktan sonra elmaları ekleyebilirsiniz. Eğer elmalar sert bir yapıda değilse tadını bozmamak adına koymamalısınız.
- Dolmalık fıstık ve isteğinize göre ceviz, konserve mısır, portakal ve limon kabuğunu eklemelisiniz.
- Sonrasında karanfil, hindistan cevizi ve kabuk tarçın ekleyerek bir taşım kaynatmalısınız.
- Ocağın altını kapattıktan sonra 5 ya da 6 dakika geçince kabuk tarçını çıkartmalısınız.
- Süsleme kısmında ise tercihinize göre nar, badem, fıstık ya da fındık ekleyebilirsiniz. Afiyet olsun.
Aşure Nasıl Servis Edilir?
Aşurenin hazırlanmasından sonra güzel bir şekilde servis edebilmenin birkaç farklı yöntemi vardır. İsteğinize göre sıcak ya da soğuk servis edebileceğiniz bu tatlı, organik ürünler ile yapılması halinde her açıdan da lezzetli olacaktır. Ancak piştikten hemen sonra süsleme yapmamalısınız. Çünkü sıcakken koyacağınız bütün malzemeler, aşurenin içine çökecektir. Bu yüzden ılık bir hale gelebilmesi için en az 10 dakika beklemelisiniz. Süsleme açısından ise pek çok kişi nar tanelerini tercih etmektedir. Aynı zamanda yapım aşamasında kullanmış olduğunuz kuru meyveleri de küçük bir şekilde doğrayarak üzerine serpiştirebilirsiniz. Eğer aşureyi süslemek için tatlı baharatları tercih etmek isterseniz, bu açıdan aşurenin soğumasından sonra ve servisin yapılacağı anda serpiştirmeniz gerekmektedir. Çünkü aşureyle beraber baharatların buzdolabında beklemesi, baharatların zaman içerisinde kararmasına sebep olacaktır. Bu durum ise servis anında kötü bir görüntü elde etmenize neden olmaktadır.
Birden fazla kuruyemiş ile süslemek isterseniz, bu açıdan kuru kayısı, toz fıstık, tane fındık ve kuru inciri bir arada kullanabilirsiniz. Bir diğer süsleme şekli ise, kuru incir, toz çam fıstığı ve tek parça ceviz ile süslemektir. Aynı şekilde damak zevkinize göre kuru üzüm, dövülmüş ceviz ve toz fıstık ile de servis yapabilirsiniz.Eğer seviyorsanız, dolmalık siyah üzüm, tarçın ve dolmalık fıstığı da süsleme aşamasında aşurenin üzerine serpiştirebilirsiniz. Bu açıdan dilerseniz dolmalık fıstıklar ile çiçek ya da kalp görüntüleri vererek aşurenize farklılık katabilirsiniz. Servisi sırasında seçeceğiniz kap ise güveç kabı biçiminde olan sütlaç kabı, cam kase, küçük porselen kap ya da şık bardaklar arasından biri olabilir.
Aşure Tarifi Yapımının Püf Noktaları
Aşure yapımında birkaç püf noktaya dikkat etmek, daha lezzetli bir tatlının ortaya çıkmasına yardımcı olacaktır. Bunlardan ilki, yapımında kullanılacak olan malzemelerden buğday, fasulye ve nohutun bir gece önceden ıslatılarak ayrı ayrı pişirilmesidir. Sonrasında ise erken bir saatte tencereye konularak kıvamını alıncaya kadar kaynatılması gerekmektedir. Cevizin kullanımı ise dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Özellikle kaynama sırasında eklenen cevizler bazı zamanlarda acı bir tada neden olmaktadır. Bundan dolayı servis yaparken kullanmak daha doğru olacaktır. Daha aromalı bir tat ve daha beyaz renk elde edebilmek için kaynama sırasında ılık süt ve yıkanmış pirinç eklenmelidir. Servisi sırasında ise narı tercih etmek oldukça güzel bir seçim olacaktır. Özellikle nar, hafif ekşi tadı sayesinde aşureye çok yakışmaktadır.
Aşurenin içerisindeki malzemelerin doğal olması ise, aşurenin tadını daha lezzetli yapacaktır. Bu açıdan organik aşurelik buğday, organik kuru fasulye, organik nohut, organik kuru kayısı, organik kuru incir, naturali çubuk tarçın, naturali karanfil, organik badem içi ve taze nar satın almalısınız. Böylelikle yapacağınız tatlı, doğal ve organik ürünlerden oluşacağı için sağlıklı olacaktır. Aynı zamanda doğal olan bu ürünler kalp ve damar sağlığını da koruyacaktır. Bağışıklığı korumasının yanı sıra vejetaryen dostu da olan bu tatlı, tüm bu özellikleri nedeniyle sağlığa oldukça faydalıdır. Ancak tüm bu faydaları, organik olan ürünlerin kullanımından geçmektedir.
Bir önceki yazımıza https://www.entazem.com/blog/icerik/probiyotikler-neden-onemli linki üzerinden ulaşabilirsiniz.